Aşağıdaki döküm Harun Aykut Göker’in başkanlık dönemini ve dâhil olduğu TÜTED davalarını kapsamaktadır. Bu döküm, onun elinde bulunan sınırlı sayıda belgeye ve aldığı notlara dayanılarak hazırlanmıştır.

Davaların sıralanmasında dava konusu edilen eylemlerin tarihleri esas alınmıştır. Ancak, ek iddianameyle DİSK Davası’na eklemlenerek açılan dava, özelliği nedeniyle, bu sıralamanın dışında tutulmuş ve en sona bırakılmıştır.

Dava Dökümü / Sıra No. 01:

“TRT de Faşist İşgale Son Verilmelidir: İmza Kampanyasına Katıl” afişlerine ilişkin kovuşturma.

Dava Konusu: Aralarında TÜTED Genel Başkanı Harun Aykut Göker, Merkez Yürütme Kurulu Üyesi Günay Bolazar ve TÜTED Hukuk Danışmanı Avukat Erşen Sansalile birlikte derneğin bazı şube yönetici ve üyelerinin de bulunduğu muhtelif dernek ve meslek örgütlerine mensup “maznunların” DİSK-Yeni Haber-İş, TMMOB, TÜMDER ve TÜTED imzalı “TRT’de Faşist İşgale Son Verilmelidir: İmza Kampanyasına Katıl” afişlerini 21.08.1976 günü saat 06.30 sularında muhtelif yerlere izinsiz astıkları iddiası ile afişlere elkonarak Ankara Emniyet Müdürlüğü’ne celp edilip ifadelerine başvurulması ve haklarında kovuşturma açılması.
Davaya Bakan Mahkemeler Ankara Cumhuriyet Savcılığı Basın Hazırlık Soruşturması (Basın Hz.1976/565, Basın K.1976/348).
Dava süreç ve sonucu: Konu, Ankara Cumhuriyet Savcı Yardımcısı Orhan Demirburan tarafından incelemeye alınmıştır. Demirburan, 31.08.1976 günlü kararı ile, afişleme öncesinde savcılığına ibraz edilen afişlerin kontroledildiğini ve “resen takibi müstelzim herhangi bir suçun” bulunmadığını da belirterek “… aynı anlayıştaki muhtelif dernekler tarafından birlikte kaleme alınıp bastırılan afiş muhtevasında resen takibi gerekli herhangi bir suçun unsurlarının oluşmadığını tesbit etmiş ve yayımlanmak maksadıyla afişi basan ve yayan kişiler hakkında herhangi bir kovuşturmaya lüzum görmemiştir.” (bkz. Ek.01.01.)
Ancak, anılan savcı yardımcısı, afişler “Belediyenin gösterdiği yerler haricine yapıştırıldığı” için bunun kanuni müeyyidesi uygulanmak üzere ilgili evrakın Belediye Encümeni’ne gönderilmesi kararını da almıştır.(bkz. Ek.01.01. ve Ek.01.02.)
Hakkında kovuşturmaya lüzum görülmeyen TÜTED Başkanı H. Aykut Göker, bu afişleme konusu ile ilgili olarak çalıştığı işyerinde de bir soruşturma geçirmiştir. (bkz. Ek.01.03 ve Ek.01.04.)
Ancak, bu soruşturma sonucunda kendisine herhangi bir disiplin cezası verilmemiştir.

Bununla birlikte, H. Aykut Göker, 12 Eylül döneminde DİSK Davası’na dâhil edilerek Ankara’da gözaltına alınıp İstanbul’a götürülerek İstanbulSiyasi Şube de sorguya alındığında, önüne, Ankara Emniyet Müdürlüğü’nce gönderilen bu afişleme dosyası çıkarılmış ve afişte geçen “TRT de faşist işgal” ibaresinden hareketle o döneme özgü yöntemlerle sorgulanmıştır.
Belgeler

Dava Dökümü / Sıra No. 02:

TÖBDER, TÜMDER ve TÜTED’in düzenlediği “Ekonomik Demokratik Haklar Miting ve Yürüyüşü (05 Şubat 1977; Ankara)” ile ilgili dava.

Dava Konusu: 05 Şubat 1977’de Ankara’da yapılan “Ekonomik Demokratik Haklar Miting ve Yürüyüşü’nün tertip heyetini teşkil eden” TÖBDER Genel Başkanı Gültekin Gazioğlu, TÜMDER Genel Başkanı Erhan Tezgör ve TÜTED Genel Başkanı Harun Aykut Göker ile adı geçen derneklerin, miting tertip kararını alan yönetim kurulu üyelerinin 171 sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşü Hürriyeti Hakkındaki Kanun’la 1630 sayılı Dernekler Kanunu’nun ilgili maddelerine muhalefet ettikleri iddiası… (bkz. Ek.02.01)
Davaya Bakan Mahkemeler Ankara 8. Asliye Ceza Mahkemesi (E.1979/257)
Ankara Sıkıyönetim Komutanlığı 1 Numaralı Askeri Mahkemesi (E. 1982/132)
Sanıkların Avukatları: Halit Çelenk, Erşen Sansal (TÜTED adına)
Dava süreç ve sonucu: Ankara Cumhuriyet Savcılığı’nın 1977/158 sayılı basın hazırlık soruşturması ve aynı savcılığın 1977/5531 ile 1977/6180 sayılı hazırlık soruşturmalarını takiben Ankara 8. Asliye Ceza Mahkemesi’nde görülmesine başlanan dava söz konusu mahkemenin 04.05.1979 tarihinde görevsizlik kararı (E.1979/257, K.1979/274) vermesi üzerine Ankara Sıkıyönetim Komutanlığı 1 Numaralı Askeri Mahkemesi’ne intikal etmiştir.
Bu mahkemenin de 24.06.1981 tarihinde görevsizlik kararı (E.1980/1101, K.1981/823) vermesi üzerine dava dosyası “görev konusundaki uyuşmazlığın halli için” Askeri Savcılığa gönderilmiştir. (bkz. Ek.02.02)
Konunun sıkıyönetim askeri mahkemesinin görevi dâhilinde olduğu kararının verilmesi üzerine davanın yine askeri mahkemede görülmesine (1982/132 Esas sayısı ile) devam edilmiştir.
TÜTED Genel Başkanı H. Aykut Göker, 1982 yılında, 12 Eylül döneminin davaları arasında yer alan Barış Davası dolayısıyla İstanbul’da tutuklu bulunduğundan, onun ifadesi, istinabe yoluyla 1982 Aralık ayında Selimiye Kışlası’nda alınmıştır.
09.11.1983 tarihinde dava sonuçlanmış ve adı geçen üç derneğin Genel Başkanlarının “ekonomik-demokratik haklar miting ve yürüyüşünün tertip heyetini ve yöneticiliğini teşkilettikleri, bu miting ve yürüyüşte suçlar işlenmesine rağmen suçları önleyici gerekli tedbirleri almadıkları böylece 171 sayılı kanuna muhalefet suçunu birlikte işledikleri sabit görüldüğünden sanıklar Gültekin Gazioğlu, İsmailErhan Tezgör ve Harun Aykut Göker’in 171 sayılı kanunun 18/3 maddesi hükmü gereğince takdiren üçer ay hapis, 1000’er lira ağır para cezası ile cezalandırılmalarına, 1932 sayılı kanunun 9. Maddesi gereğince hapis cezaları 1/3 oranında artırılarak ve sonuç olarak dörder ay hapis biner lira ağır para cezası ile cezalandırılmalarına; diğer sanıklara yüklenen tüm suçlar sabit görülmediğinden beraatlarına” karar (E. 1982/132, K.1983/195) verilmiştir. (bkz. Ek.02.03)
TÜTED Genel Başkanı H. Aykut Göker’in, yukarıda sözü edilen Barış Davası ile ilgili 37 aylık tutukluluk süresinin 09 Şubat 1984 ile 20 Mayıs 1984 tarihleri arasında kalan bölümü, verilen bu cezaya sayılmıştır.
Belgeler:

Dava Dökümü / Sıra No. 03:

“MC (Milliyetçi Cephe) iktidarının oluşmasına karşı” yapılan ortak basın açıklamasına (07 Temmuz 1977) ilişkin dava

Dava Konusu: “13 dernek Genel Başkanı nın 07 Temmuz 1977 günü yaptıkları ve 8 Temmuz 1977 tarihli Cumhuriyet gazetesinde yayımlanan ortak basın açıklamasıyla yeni bir ‘MC (Milliyetçi Cephe)’ iktidarının oluşmasına karşı çıkarken kullandıkları sözlerin siyasi nitelikte bulunduğu ve 1630 sayılı Dernekler Kanunu’na muhalefet ederek derneklerinin amacını aştıkları” iddiası ( bkz. Ek.03.01)
Davaya Bakan Mahkemeler Basın davalarına bakan Ankara Toplu Asliye Ceza Mahkemesi (1982/35)
Sanıkların Avukatları: Halit Çelenk, Erşen Sansal (TÜTED adına)
Dava süreç ve sonucu: Ortak basın açıklamasının altında TÜTED adına imzası bulunan Genel Başkan Harun Aykut Göker Barış Davası sanığı olarak tutuklu bulunduğu İstanbul’da, talimat üzerine KartalAdliyesi’nde ifade vermiş (06.09.1982)ve duruşmadan vareste tutulmuştur. Davanın beraat kararıyla sonuçlandığı bilinmektedir
Belgeler:

Dava Dökümü / Sıra No. 04:

DİSK’in 20 Mart 1978 günü yaptığı iş bırakma eylemini desteklemek üzere yapılan ortak basın açıklaması ile ilgili dava

Dava Konusu: “Çeşitli dernek ve mesleki kuruluşların yöneticileri olan sanıkların, 18.03.1978 tarihinde Ankara’da ortak basın toplantısı düzenleyerek basına yaptıkları açıklama ile DİSK’in 20 Mart 1978 Pazartesi günü yapılmasına karar verdiği yasa dışı grev niteliğindeki 2 saatlik işi bırakma eylemini destekleyip teşvik ederek bu direnişin propagandasını yaptıkları; bu nedenle 1630 sayılı Dernekler yasasının 35/II-a maddesine aykırı davrandıkları” iddiası (bkz. Ek.04.01)

Konu hakkında açıklama: 16 Mart 1978 günü İstanbul Üniversitesi öğrencilerinin üzerlerine bomba atılmış ve öğrenciler kurşunlanmışlardı. Bu olay sonucu 7 öğrenci hayatını kaybetmiş; onlarcası da yaralanmıştı. DİSK, bu canice saldırıyı, 20 Mart günü 2 saatlik iş bırakma eylemiyle protesto etme kararı almıştı. Ecevit hükümetinin bu direniş kararını yasadışı ilan etmesine rağmen, bu eylem gerçekleştirildi ve işçiler 20 Mart sabahı yurdun önemli bir bölümünde şalter indirdi. Demokratik kitle ve meslek örgütleri de bu direnişi desteklemişler ve bu desteklerini 20 Mart 1978 günlü ortak basın açıklamasıyla kamuoyuna duyurmuşlardı.
Davaya Bakan Mahkemeler Ankara 1. Asliye Ceza Mahkemesi (E.1979/202)
Ankara Sıkıyönetim Komutanlığı 3 Numaralı Askeri Mahkemesi (E. 1980/1294)
Ankara 1. Asliye Ceza Mahkemesi (E. 1981/574)
Sanıkların Avukatları: Erşen Sansal (TÜTED adına)
Dava süreç ve sonucu: Ankara 1. Asliye Ceza Mahkemesi 05.06.1979, 26.06.1979 ve 07.08.1979 günlü duruşmaları takiben 20.11.1980 günlü duruşmada görevsizlik kararı (E.1979/202 K. 1980/499) vermiş ve dosya Ankara Sıkıyönetim Komutanlığı 3 Numaralı Askeri Mahkemesi’ne aktarılmıştır.
Ancak, anılan Askeri Mahkeme de görevsizlik kararı (E. 1980/1294, K. 1981/636) verince konu Yüksek Uyuşmazlık Mahkemesi’ne intikaletmiş; Yüksek Uyuşmazlık Mahkemesi ise, 20.05.1981 gün ve E.1980/942, K.1981/249 sayılı kararı ile Ankara 1. Asliye Ceza Mahkemesi’nin görevsizlik kararını kaldırmıştır. Bunun üzerine dosya 3 Numaralı Askeri Mahkeme’nin 23.06.1981 tarihli kararıyla (bkz. Ek.04.02) yeniden 1. Asliye Ceza’ya aktarılmış; davaya bu mahkemece (E. 1981/574 No ile) devam edilmiştir.
03.11.1981 (ihzarlı), 29.12.1981, günlü duruşmalardan sonra dava karara bağlanmış; ortak basın açıklamasında imzası bulunan dernek temsilcilerine [ve bu bağlamda TÜTED Genel Başkanı olarak imzası bulunan Aykut Göker’e] 1630 sayılı Dernekler Yasası’nın ’35 / II – a’ maddesine muhalefetten dolayı 6 ay hapis cezası verilmiş; ancak bu ceza 3600 Tlpara cezasına çevrilmiştir.
21.12.1972 tarih ve 1630 Sayılı Kanun’un ’35 / II – a’ maddesi: “Dernek yöneticileri derneği temsilen dernek amaçlarına uymayan toplantı ve gösteri yürüyüşlerine katılamaz veya beyanda bulunamazlar ve dernek mensuplarını da bu yolda harekete teşvik edemezler.”
Belgeler:

Dava Dökümü / Sıra No. 05:

TÜTED Haberler’in Mart-Nisan 1978 tarihli 56. sayısında yayımlanan iki yazı ile ilgili dava

Dava Konusu: Mart-Nisan 1978 tarihli 56. sayısında yayımlanan “Faşizme İhtar Eylemi” başlıklı imzasız yazıyla, Bülent Vargelimzalı “21 Mart: Irkçılıkla Savaş Günü” başlıklı yazı dolayısıyla derginin sahibi ve sorumlu yönetmeni Aykut Göker ile Bülent Vargel’in “Basın yoluyla bölücülük propagandası yaptıkları ve kanunun suç teşkil ettiği bir fiili [20 Mart 1978 Direnişi’ni] övdükleri” iddiası
Davaya Bakan Mahkemeler Ankara Basın Toplu Asliye Ceza Mahkemesi (Esas No: 1978/70)
Ankara Sıkıyönetim Komutanlığı 2 Numaralı Askeri Mahkemesi
Ankara Basın Toplu Asliye Ceza Mahkemesi (Esas No: 1981/21)
Sanıkların Avukatları: Erşen Sansal
Dava süreç ve sonucu: Ankara Basın Toplu Asliye Ceza Mahkemesi’nin 25.01.1979, 08.03.1979 ve 03.05.1979 günlü duruşmaları takiben görevsizlik kararı vermesi (E.978/70, K.979/57) üzerine (bkz. Ek.05.01) dava dosyası Ankara Sıkıyönetim Komutanlığı 2 Numaralı Askeri Mahkemesi’ne aktarılmıştır.
2 Numaralı Askeri Mahkeme’nin de 26.12.1980 günlü duruşmada görevsizlik kararı vermesi üzerine konu Yüksek Uyuşmazlık Mahkemesi’ne intikaletmiş; Uyuşmazlık Mahkemesi’nin Asliye Ceza Mahkemesi’nin görevsizlik kararını kaldırma kararı üzerine dosya Toplu Basın’a iade edilmiş ve bu mahkemece 1981/21 Esas sayısı ile yeniden işleme alınmıştır.
Sanıklar için “ihzarlı olarak bulundurma” kararının çıkarılmış olduğu 02.04.1981 günlü duruşmayı takiben yapılan beş duruşmadan (21.05.1981, 02.07.1981, 10.09.1981, 05.10.1981 ve 10.12.1981) sonra mahkeme sanıklar hakkında ‘beraat’ kararı vermiştir.
Belgeler:

Dava Dökümü / Sıra No. 06:

Dava Konusu: CHP’li bir kısım parlamenterin TBMM’deki girişimleri ile ilgili olarak 1980 Ocak ayında 66 örgüt yöneticisinin yaptığı ortak basın açıklamasında 1630 saylı Dernekler Yasası’nın ’35 / I – a Maddesine aykırı hareket ettikleri iddiası ile ve aynı madde delaletiyle Madde 65/2’ye göre cezalandırılmaları talebi

21.12.1972 tarih ve 1630 Sayılı Dernekler Kanunu’nun 35. maddesi “Yasak veya İzne Bağlı Faaliyetler” ile ilgilidir.
Kanunun 65. maddesinin 2. bendinde ise “35’inci madde hükümlerine aykırı faaliyette bulunan derneklerin yöneticileri altı aydan bir yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılır.” denmektedir.
Davaya Bakan Mahkemeler Ankara 8. Asliye Ceza (E. 1982/663)
Sanıkların Avukatları: Erşen Sansal (TÜTED adına)
Dava süreç ve sonucu: 25.01.1983, 29.03.1983 07.07.1983, günlü duruşmalar Beraatla sonuçlandı.
 Belgeler:

Dava Dökümü / Sıra No. 07: TÜTED Davası

 

Dava Konusu: “TÜTED Merkez Yürütme Kurulu ve Ankara Şubesi Yönetim Kurulu üyesi bulunan sanıkların dernek tüzüğü ile belirtilen ve teknik hizmetlerde çalışanların mesleki sorunları, mesleki gelişmeleri, temel hak ve özgürlüklerinin sağlanması ve savunulması amacı dışına çıkarak 1630 sayılı dernekler kanununda belirtilen yasaklamalara aykırı hareketle dernek amacı dışında faaliyette bulundukları” iddiası ile ” eylemlerine uyan 1630 sayılı dernekler kanununun 35. maddesi delaletiyle aynı kanunun 65/2 maddesi gereğince cezalandırılmaları” talebi

21.12.1972 tarih ve 1630 Sayılı Dernekler Kanunu’nun 35. maddesi “Yasak veya İzne Bağlı Faaliyetler” ile ilgilidir.
Kanunun 65. maddesinin 2. bendinde ise “35’inci madde hükümlerine aykırı faaliyette bulunan derneklerin yöneticileri altı aydan bir yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılır.” denmektedir.
Davaya Bakan Mahkemeler Ankara Sıkıyönetim Komutanlığı 1 Numaralı Askeri mahkemesi (E.1980/1332)
Ankara İkinci Asliye Ceza Mahkemesi (E.1982/989)
Sanıkların Avukatları: Erşen Sansal ve [TÜTED Ankara Şube Y. K. üyesi N. Hülya Kumbasar’ın avukatı olarak] Reşat Kadayıfçılar
Dava süreç ve sonucu: “TÜTED Merkez Yürütme Kurulu Üyeleriyle Ankara Şubesi Yönetim Kurulu başkanı Namık Kemal Döleneken’in, 21.01.1980 günü saat 19.30 sıralarında bir ihbarı değerlendiren güvenlik kuvvetlerinin dernek merkezine intikallerinde, dernek içerisinde toplantı halinde yakalanmaları”ndan sonra dernek merkezinde ve aynı yerde faaliyet gösteren Ankara Şubesi’nde yapılan arama sonucunda amaç dışı faaliyete delalet eden “siyasi mahiyette üzeri resimlenmiş duvar afişleri, Türkiye İşçi Partisi’nin program ve tüzüğü, bu partiye ait bağış makbuzu, kışkırtıcı ve siyasi içerikli haber bültenleri, çeşitli kişi ve kuruluşlara postalanmak üzere hazırlanmış ‘Baskı Yasalarına hayır’ başlıklı bildiriler” bulunduğu (bkz. Ek.07.01) gerekçesiyle, Genel Başkan Harun Aykut Göker, Genel Sekreter Reşit Oğuz, MYK Üyeleri Haluk Orhun, Yiğit Sayılgan, Günay Bolazar ve Hüseyin Özcan ile Ankara Şubesi Yönetim Kurulu Başkanı Namık KemalDöleneken o gece Sıkı Yönetim Komutanlığı’nca gözaltına alınmışlardır.
Aynı gece dernek GenelMerkezi ve Ankara Şubesi de güvenlik kuvvetlerince mühürlenmiştir.
Adı geçen yöneticiler 21 Ocak’tan 6 Şubat’a kadar Etimesgut Zırhlı Tugayı’nda gözaltında tutulmuşlardır. Zanlılar, 06 Şubat 1980 günü “tutuklama istemiyle Sıkıyönetim Askeri Mahkemesi’ne sevk edilmişler, istemi inceleyen Sıkıyönetim Komutanlığı 1 Nolu As. Mah.sinin 06.02.1980 gün ve 1980/54-47 sayılı kararı ile haklarındaki istem reddedilip, aynı gün Komutanlıkça serbest bırakılmışlar; daha sonra itiraz üzerine 21.2.1980 günü müsnet suç nedeni ile tutuklanıp ceza evine alınmışlardır.”
01.04.1980 günü yapılan ilk duruşmalarında ise tutuksuz yargılanmalarına karar verilerek serbest bırakılmışlardır.
1980 yılında 13 Mayıs ve 30 Eylül; 1981 yılında 5 Mayıs, 9 Haziran, 9 Temmuz, 4 ve 20 Ağustos, 22 Eylül, 20 Ekim, 12 Kasım, 8 ve 22 Aralık; 1982 yılında ise 21 Ocak günlü duruşmalarla devam eden ve TÜTED Merkez Yürütme Kurulu ile Ankara Şubesi Yönetim Kurulu’nun bütün üyelerini kapsamına alan Askeri Mahkemedeki yargı süreci, mahkemenin 25 Mayıs 1982 günü görevsizlik kararı (E.1980/1332, K.1982/194) vermesiyle nihayete ermiş ve dava dosyası Ankara İkinci Asliye Ceza Mahkemesi’ne intikal etmiştir.
İkinci Asliye Ceza Mahkemesi’ndeki 22.12.1982, 02.03.1983, 02.05.1983, 15.06.1983, 07.10.1983, 02.12.1983, günlü duruşmaları takiben mahkeme 26.12.1984 günlü duruşmada “tüm sanıkların 1630 sayılı dernekler kanununun 35. maddesi delaleti ile 65/2 maddeye aykırı davranışta bulunduklarına dair mahkumiyet hükmü tesisine elverişli kesin ve inandırıcı deliller elde edilmemiş olmakla tüm sanıkların müsnet suçtan BERAATLARINA, temyiz yolu açık olmak üzere karar vermiştir. (E.1982/989; K.1984/880)”
Bu karar temyiz edilmemiş ve 03.01.1985 tarihinde kesinleşmiştir.
Ancak, davanın sürdüğü beş yıl boyunca dernek faaliyetten alıkonmuş; beraat sonrasında da faaliyetine devam edememiştir. Derneğin faaliyetten alıkonmasının, “icra takibine uğranması” ve “kendiliğinden dağılmış sayılması” gibi bazı hukukî sonuçları da olmuştur. Bu duruma ilişkin bazı belgeler de ek olarak verilmiştir.
Belgeler:

Dava Dökümü / Sıra No. 08

Ek İddianame ile ‘DİSK ve DİSK’e Bağlı Sendikalar Davası’na Dâhil Edilerek Açılan Dava

Dava Konusu: 1980 askerî müdahalesi sonrasında açılan DİSK ve DİSK’e Bağlı Sendikalar Davası‘ na, daha sonra düzenlenen ek iddianameler ile yeni sanıklar da eklendi. TÜTED’le ilgili olarak burada sözü edilecek dava da böyle bir ek iddianame ile açılmış ve ana DİSK davasına dâhil edilmiştir.
Ek İddianame üç sanığı -TÜTED Genel Başkanı Harun Aykut Göker ve TÜMAS Genel Başkanı Ahmet Balamir ile Tüm Yüksek Teknisyenler [?] Derneği Yönetim Kurulu Başkan Vekili Fikri Şen’i kapsamakta ve bu düzenlemenin gerekçesi şöyle açıklanmaktadır:
“Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonunun Yönetim, Yürütme, Onur, Denetim Kurulları ile Bölge temsilciliklerinde muhtelif tarihlerde görev yapmış bulunan bir kısım sanıklar hakkında Türk Ceza Kanunu’nun 146/1 madde ve fıkrasına muhalefetten 25 Haziran 1981 gün ve 1980/3971 Esas, 1981/1291 karar sayılı iddianame ile İstanbul Sıkıyönetim Komutanlığı (2) No’lu Askeri Mahkemesine kamu davası açılmış olup, bu davaya ait duruşma halen mahkemenin 1981/698 Esas sayılı dosyası üzerinden devam etmektedir.
“Aynı iddianamede konu edilen suçlamalar ve suçlamaların mesnedini teşkil eden deliller, adı geçen sanıklara da şamil bulunmasına rağmen, bu sanıkların iddianamenin tanzimi sırasında firarda oldukları, bu bakımdan savunmalarının alınmamış olmaları nedeni ile soruşturmanın ikmal edilmemiş olduğu cihetle iddianameye dahil edilmeleri mümkün olmamıştı.
“Bu nedenle adı geçenler için işbu Ek iddianame düzenlenerek yukarıda zikredilen müsnet suçlardan haklarında kamu davası açılmıştır.(Bkz. Ek.08.01: Ek İddianame, s.2 “firarda olma konusu ile ilgili olarak ayrıca bkz. Ek.08.02: Sorgulamaya Esas Olmak Üzere Ek İddianameye Cevap, s.8.)Ek İddianame’de:“Tutuklu sanıklar TÜTED Genel Başkanı Harun Aykut Göker ve TÜMAS Genel Başkanı Ahmet Balamir ile tutuksuz sanık Tüm Yüksek Teknisyenler Derneği Yönetim Kurulu Başkan Vekili Fikri Şen’in DİSK’in anayasal devlet düzenini yıkmaya yönelik icrai faaliyetlerinden sayılan hazırlık hareketlerini teşkil eden, DİSK-1 iddianamesinin 476-589 sayfalarında mahiyet ve niteliği açıklanan DİSK’in cepheleşme hareketlerinden olan demokratik platform çalışmalarına kuruluşları adına iştirak ederek demokratik platformu, platforma iştirak eden diğer örgütlerle birlikte oluşturdukları ve böylece anayasal devlet düzenini yıkmaya yönelik teşebbüsün icrai hareketlerinde bulundukları iddiası (bkz. Ek.08.01: Ek İddianame, s.3) ile“Anayasal devlet düzenini cebren yıkıp yerine proletarya diktatörlüğünün kurulmasını temin için konfederasyon görünümü altında Türk Ceza Kanunu’nun 141. maddesinde tarifini bulan Marksist-Leninist nitelikteki illegal DİSK örgütünü oluşturdukları ve giderek ihtilalci bir ruha kavuşturulan bu örgütün devlete yönelik olarak değişik tür ve biçimde gerçekleştirdiği eylemleriyle Anayasal Devlet Düzenini yıkmaya teşebbüs ettikleri anlaşıldığından, fiil ve hareketlerine uyan Türk Ceza Kanunu’nun 146/1 madde ve fıkrası uyarınca ayrı ayrı tecziyeleri

talep edilmiştir (bkz. Ek.08.01: Ek İddianame, s. 4)

Not 1.
Ek İddianame konusu dava hakkında
22 Nisan 1983 günlü Cumhuriyet gazetesinde yer alan haber:
DİSK davası 1 ay aradan sonra yeniden başlıyor

İstanbul Haber Servisi – Delilleri okuma aşamasına geçilmek üzere bir ay ara verilen DİSK davası yarın üç kişilik ek iddianame ile başlayacak. Tutuklu TÜTED Genel Başkanı Harun Aykut Göker ve TÜMAS Başkanı Ahmet Balamir ile tutuksuz Tüm Yüksek Teknisyenler Derneği Genel Başkan Vekili Fikri Şen’in katılması ile DİSK Davası’nda, 68”i idamla olmak üzere yargılanan toplam sanık sayısı 78 olacak.
24 Aralık 1981’de 52’sinin de idamı istenen DİSK yöneticilerinden oluşan «DİSK» iddianamesi ile başlayan DİSK Davası yargılamasında, haftada bir ya da iki oturumla, iddianamenin okunması 16 oturum sürdü. 14 Nisan 1982 tarihinde başlayan Genel Başkan Abdullah Baştürk’ün sorgulanması ise 20 oturumda Haziran sonunda tamamlandı. 14 Nisan’da ek bir iddianame ile eski İstanbul Belediye Başkanı Ahmet İsvan davaya katıldı. 6 Ekim 1982’de ikinci bir ek iddianame ile 6 eski DİSK yöneticisi, 9 DİSK’te çalışan personel ve 4 demokratik kuruluş yöneticisinden oluşan 19 kişilik bir grup daha dava kapsamına alındı. 72 sanığın sorgularının tamamlanması aşamasında ayrı ayrı 3 kişi için daha ek iddianameler geldi. Onların da sorgularının tamamlanması ile deliller aşamasına gelindi. Delillerin okunması aşamasına geçilmek üzere duruşmalara 1 ay ara verildi. Ancak bu arada yeniden üç kişilik bir ek iddianame daha düzenlendi.

Cumhuriyet, 21 Nisan 1883, s.10

Not 2.
DİSK [ana] Davası’nın iddianamesi için bkz. T.C. Sıkıyönetim Komutanlığı Askeri Savcılığı İstanbul, İddianame: DİSK -DİSK’e Bağlı Sendikalar- İlgili Kişi ve Kuruluşlar Soruşturması I: DİSK, 1981
İddianamenin iç kapağındaki başlık ise şöyle:
DİSK’e Bağlı Sendikalar DİSK ile Ortak Amaç ve Faaliyetlerde Bulunan Kişi ve Kuruluşlar Soruşturması I : DİSK Davası
Bu iddianame, sonuna eklenen “DİSK Öncülüğünde Devlete Yönelik Kitlesel Hareketlerden Bazı Görüntüler başlıklı fotoğraf sayfaları hariç 817 sayfadır.

Not 3.
O tarihlerde yürürlükte olan Türk Ceza Kanunu’nun “146/1 madde ve fıkrasına göre istenen ceza idam cezasıdır.

Davaya Bakan Mahkemeler İstanbul Sıkıyönetim Komutanlığı (2) No’lu Askeri Mahkemesi (E.1980/3971)
Sanıkların Avukatları: Erşen Sansal (TÜTED adına), İsmail Hakkı Balamir (Ahmet Balamir’in babası ve avukatı)
Dava süreç ve sonucu: Aykut Göker’in Kişisel Notlarından Ek İddianame Konusu Dava Günlüğü.
Yıl 1983

10 Şubat Perşembe Ankara’daki evinden alınarak Ankara Emniyet Müdürlüğü, Siyasî Şube’ye götürüldü ve İstanbul’a sevk için gözaltına alındı.
10 – 24 Şubat Yine 10 Şubat’ta gözaltına alınan TÜMAS Genel Başkanı Ahmet Balamir ile birlikte, Ankara Emniyet Müdürlüğü Siyasî Şubede 14 gün gözaltında tutuldular.
24 Şubat Perşembe Balamir ile birlikte, bir sivil polisin refakatinde trenle İstanbul’a sevk
25 Şubat Cuma akşamı İstanbul Emniyet Müdürlüğü Siyasî Şube (Gayrettepe)
25 Şubat – 07 Mart Gayrettepe’de sorgulanma
Farklı siyasî davalardan gözaltına alınmış iki sanıkla birlikte bir hücrede 10 gün gözaltında tutuldular
07 Mart Pazartesi Balamir’le birlikte Gayrettepe’den Selimiye Kışlası’na sevk
11 Mart Cumartesi Selimiye Kışlası’nda, Sıkıyönetim Askerî Savcılığı’nda (Sıkıyönetim Savcı Yardımcısı Akören Kandur’a) verilen ifadeler… Sevk edildikleri 2 No.lu Sıkıyönetim Askerî Mahkemesi tarafından haklarında verilen tutuklanma kararı
11 Mart – 01 Nisan Tutukluluğun 21 günü Selimiye Kışlası’nda
01 Nisan Cuma Selimiye’den Metris Özel Askerî Tutukevi’ne sevk.
C5 Koğuşu’na
22 Nisan Cuma DİSK Duruşması: Metris Baştabya’da
Mahkemece sorgulanma ve beraat talepleri


Bu duruşma hakkında 23 Nisan 1983 günlü Cumhuriyet gazetesinde yer alan haber:
DİSK davasında 3 sanık daha ölüm cezası ile yargılanıyor.
TÜTED Genel Başkanı Göker, TÜMAS Genel Başkanı Balamir ve Tüm Yüksek Teknisyenler Derneği Başkan Vekili Şen, düzenlenen ek iddianame ile dava kapsamına alındılar.
İstanbul Haber Servisi – Deliller aşamasına geçilmesi üzerine bir ay ara verilen DİSK davasına dün üç yeni sanığın katıldığı ek iddianame ile devam edildi. TÜTED Genel Başkanı Harun Aykut Göker. TÜMAS Genel Başkanı Ahmet Balamir ve Tüm Yüksek Teknisyenler Derneği Başkan Vekili Fikri Şen düzenlenen ek iddianame ile dava kapsamına alındılar. Böylece DİSK davasında 68’i için idam istenen toplam sanık sayısı 78 oldu. Metris Baştabya’daki spor salonunda dün sabah saat 10.30’da başlayan duruşma da Harun Aykut Göker, Ahmet Balamir ve Fikri Şen’in kimlik belirlemelerinden sonra ek iddianamenin okunmasına geçildi.
3 demokratik kuruluşun yöneticileri DİSK ile ortak eylem içinde olmakla suçlanıyorlar. İddianamede demokratik platform çalışmalarının DİSK’in nihai amacı olan Marksist Leninist ihtilalci düzene geçişe yönelik faaliyetler cümlesinden olduğu belirtiliyor. Bu nedenle demokratik platform çalışmalarına katılan üç sanığın da ihtilalci gizli örgüt üyeleri arasında sayılmaları gerektiği belirtilerek, TCK 146/1’e göre idamla yargılanmaları isteniyor. Mahkeme, üç sanığın kimlik tespiti ve [ek] iddianamenin okunmasından sonra ek iddianamenin DİSK ana davasıyla birleştirilmesine karar verdi.
ABD Çalışma Ataşesi ve yabancı gazetecilerin izlediği duruşmanın öğleden sonraki bölümünde TÜTED Genel Başkanı Harun Aykut Göker’in sorgusuna geçildi. Demokratik platformun hiçbir zaman hiçbir dönemde bir siyasi cephe niteliği taşımadığını, örgütlenme biçimi olmadığını söyleyen Göker, “Örgütlenme gereğini duysaydık, dernekler olarak yasal bir federasyon kurabilirdik. Platform illegal bir toplantı da olamaz. İçini dışını sokaktaki vatandaşın bile bildiği derneklerle kamuoyunun, hükümetin gözü önünde yapılan bir toplantının illegal niteliği olamaz. dedi.
Daha sonra Ahmet Balamir ve Fikri Şen’in sorguları yapıldı. İddianamede yer alan suçlamaları reddeden Balamir, katıldığı demokratik platform toplantısının örgütlenme, cepheleşme ya da UDC ile en ufak bir ilişkisi olmadığını söyledi. Tamamen somut konuların demokratik derneklere yönelik saldırılar ve yasa tasarılarının görüşüldüğünü anlattı.
Fikri Şen ise, toplantıya katıldığı tarihte Tüm Yüksek Teknikerler Derneği Başkan Vekili olmadığının yanı sıra, başkan adına gözlemci olarak gittiğini, o sırada DİSK Genel Sekreteri Fehmi Işıklar’ın gazetecilerin sorularını yanıtladığını, toplantının niteliğini belirledikten sonra yetkisi olmadığı için oradan ayrıldığını bildirdi.
3 sanığın sorgusunun tamamlanmasından sonra bazı sanıklar yazılı ve sözlü tahliye isteminde bulundular. Mahkeme askeri savcının tahliye istemleri ile ilgili görüşünü açıklaması için 27 Nisan’a erteledi.

Cumhuriyet, 23 Nisan 1983, s.6.
[http://www.cumhuriyetarsivi.com/katalog/192/sayfa/1983/4/23/6.xhtml]

25 Nisan Pazertesi Balamir’le birlikte Metris’ten Sağmalcılar Ceza ve Tutukevi’ne sevk
25 – 26 Nisana Bağlayan Gece Sağmalcılar’da ‘Karantina’da geçirilen gece
26 Nisan Salı Karantina’dan Üst Sağ Blok D1 Koğuşu’na nakil
13 Mayıs DİSK Duruşması: ‘Protesto+Tahliye dilekçesi’
20 Mayıs DİSK Duruşması
25 Mayıs DİSK Duruşması
27 Mayıs DİSK Duruşması
03 Haziran DİSK Duruşması:
Göker ve Balamir için tutuksuz yargılanmak üzere tahliye kararı
03 Haziran Cuma 20:00 Göker Sağmalcılar’dan Bayrampaşa Karakolu’na
03 Haziran’ı 04 Haziran’a bağlayan gece Bayrampaşa Karakolu’nda geçirildi.
04 Haziran Cumartesi 09:30 Bayrampaşa Karakolu’ndan Gayrettepe I. Şube’ye sevk
04 Haziran Cumartesi 17:00 Polis refakatinde Topkapı Şehirler Arası Otobüs Terminali’ne götürülüş.
Getirilen yolcu hakkında şoföre gerekli bilgi verilerek(!) Ankara’ya gidecek bir otobüse bindiriliş
05 Haziran sabah saatleri Ankara
05 Haziran Sonrası 24 Aralık 1981’de başlayan DİSK Davası, beş yıl sonra, 23 Aralık 1986’da karara bağlandı.
Dava sonuçlandığında sanık sayısı 1477’ye ulaşmıştı. Bunlardan 264’ü 1-10 yıl arasında değişen ağır hapis cezalarına çarptırıldı. DİSK Genel Başkanı Abdullah Baştürk ve MYK üyeleri 10’ar yıl aldı.
1169 sanık hakkında beraat kararı verildi.
29 sanığın dosyasının ayrılması, 14’ü hakkında davanın düşmesi, 1 sanık için de davanın reddi kararı alındı.
TÜTED Genel Başkanı Harun Aykut Göker ve TÜMAS Genel Başkanı Ahmet Balamir de beraat edenler arasındaydı.
Mahkeme ayrıca DİSK’in kapatılmasına da karar verdi.
Mahkemenin kapatma kararı ile cezalandırma yönünde verdiği diğer kararlar konusunda sanık avukatlarınca temyiz yoluna başvuruldu.
Ancak, savcılık da bir kısım kararlar ve bu bağlamda Göker ve Balamir için verilen beraat kararları konusunda temyiz yoluna başvurdu.
Yaklaşık 5 yıl sonra, Askerî Yargıtay 3. Dairesi, 16 Temmuz 1991’deaçıklanan gerekçeli kararıyla, verilen cezalara mesnet teşkil eden TCK’nın 141 ve 142. maddelerinin Terörle Mücadele Yasası ile kaldırıldığına işaretle, DİSK yöneticilerinin re’sen beraatına ve DİSK’in kapatılması kararının kaldırılmasına; beraat kararları konusunda yapılan itirazların da reddine karar verdi.
Askerî Yargıtay 3. Dairesi’nin gerekçeli kararında, “Bugün için artık teröre destek olmadığı, şiddeti benimsemediği ve şiddete başvurmadığı sabit olan bir sendika veya üst kuruluşun, ‘devletin bir kişi veya bir zümre tarafından yönetilmesi veya sosyal bir sınıfın diğer sosyal sınıflar üzerinde egemenliğini sağlamak’ amacını güttüğü veya bu yolda faaliyet gösterdiği gerekçe gösterilerek kapatılması mümkün değildir. denildi.
Belgeler: